De ontdekking van het buskruit
De ontdekking van het buskruit had grote gevolgen en veel meer invloed op belegeringen dan op het slagveld. In de 15e eeuw werden de eerste bombardes gebruikt en toen de artillerie en handvuurwapens zich verder ontwikkelden, veranderde het ontwerp van de versterkingen. Voorheen was het voldoende om dikke hoge versterkingen te bouwen.
Later werden torens en rondelen langs de muren geplaatst en deze zorgden voor extra kracht en waren een schuilplaats voor de verdedigers als de muren beschadigd of vol gaten zaten. Buskruit maakte daar allemaal een eind aan. Tijdens de Renaissance is een duidelijke verandering waarneembaar: de versterkingen werden lager ronder en masssiever.Dit was echter nog niet genoeg. Fortificatie groeide uit tot een belangrijke militaire wetenschap. De plattegrond van een versterkte stad werd met grote zorg ontworpen, rekening houdend met de schootsvelden van zowel aanvaller als verdediger.
Het bastion werd pijlvormig met een lange, met een lange schuin aflopende aarden borstwering, zodat het gebied dat voor de courtines lag binnen het schootsveld lag. Vóór de belangrijkste vestingwerken werden greppels en muren gebouwd om naderende infanteristen te hinderen. Die werden zodanig aangelegd dat ze de verdedigers een vrij schootsveld gaven.
Tijdens de 17e eeuw werden fortificaties nog complexer en effectiever, met buitenwerken als ravelijnen. De werken van Vauban, wiens vestingen nog steeds in Noor-