Een handjevol Amersfoorters

Als wij ons een voorstelling proberen te maken van Amersfoort in 1259, dan zien we verspreid liggende boerderijen op het hogere en droge land, een stenen kapel en houten huisjes in het lagere en natte gebied, met hier en daar een verhoging. De eerste omwalling van circa 1300 geeft de prille stad de vorm van een appel. Deze is in vier parten te verdelen door de Langestraat en de Lange- en Kortegracht. In het ‘part’ tussen Havik en Krommestraat wonen de meeste handwerkslieden en handelaren. Hier staan hun houten huizen nog niet in rijen, maar wel los van elkaar. In de twee zuidelijke parten bestaat de bebouwing vooral uit boerderijen en in het ‘part’ ten oosten van de Kortegracht staan nog helemaal geen huizen, behalve aan de Langestraat zelf. Daar is het nog veel te nat en de grond is in gebruik als weiland. Op grond van archeologisch onderzoek kan geschat worden dat er niet veel meer dan honderd huizen zijn geweest. Daaruit kunnen we concluderen dat de omvang van de bevolking rond 700 inwoners zal zijn geweest.

Dit handjevol mensen was naast de eigen nering druk met de bouw van poorten, het graven van grachten en het ophogen van de lage en natte delen om het te bebouwen areaal te vergroten. In het Havik liggen enkele loggeschepen en wat kleinere bootjes. Op de nabij gelegen Hof drijft men handel en de markt wordt vooral bevolkt door boeren uit de omgeving, met hun vee en landbouwproducten. Amersfoort  is in 1259 een boerendorp met stedelijke trekken.

Bron: Kroniek Jrg. 11 Nr. 1

Bevolkingsgroei in Amersfoort
1200:    65 huizen en    380 inwoners
1300:  140 huizen en    840 inwoners
1375:  300 huizen en 1.800 inwoners
1450:  550 huizen en 3.300 inwoners
1575:  810 huizen en 4.860 inwoners

1800:     8.500 inwoners
1900:   19.000 inwoners
2000: 120.000 inwoners

Bron: Bruit van d’Eem