Muurhuizen 5 ‘T huis te Nieuwenburg 1645
Het paleis, Huis Ter Nieuwburch te Rijswijk 1638-
Rijswijk ligt vlak bij Den Haag. In 1697 was het een klein dorp. Een kerk, een paar landhuizen en verder heel veel weilanden. Er stond echter ook een prachtig paleis dat Frederik Hendrik had laten bouwen.
Het huis ter Nieuwenburg, of Nieuwburch is één van de mooiste paleizen geweest die ooit in Nederland heeft gestaan. Prachtige tuinen, schitterende gebouwen. Grachten er omheen en lage muren, compleet met een enkele toren. Tijdens de vredesonderhandelingen met Engeland werd officieel besloten dat de Stadhouder Willem III zich tevens koning van Engeland mocht noemen.
Met Willem III en met het huis ter Nieuwburg is het eigenlijk slecht afgelopen. Willem viel van zijn paard en stierf aan zijn verwondingen en het huis ter Nieuwburg kwam leeg te staan en raakte in verval. In de 18e eeuw is het afgebroken. Helaas want het was, mede dankzij Jacob van Campen, een paleis dat in Nederland zijn gelijke niet kende.
Op de plaats waar het paleis heeft gestaan werd in 1794 een gedenksteen neergezet. Dit monument staat er nu nog steeds.
Op de voorgevel van het pand Muurhuizen 5, waarschijnlijk gebouwd door Jacob van Campen, is een muursteen geplaatst die alles met van Campen te maken heeft: ‘T Huis te Nieuwenburg, paleis voor de Oranjes te Rijswijk, waar Van Campen in opdracht van Prins Frederik Hendrik aan werkte, zowel aan het paleis als aan de tuin.
Het is merkwaardig dat het woonhuis twee gelijkwaardige voordeuren heeft, terwijl het geen twee woonhuizen zijn. Het ‘kadasterdata’ leert ons dat het om één woonhuis gaat. Je kunt je afvragen waarom twee deuren en niet één? Ook is het opvallend dat voor de beide deuren in het plaveisel, net als op de muursteen de tekst ‘anno 1645’ is geplaatst.