Slechtvalken

Een slechtvalk is een territoriale vogel. Zodra hij zijn territorium heeft een afgebakend, blijft hij daar trouw aan. Meestal neemt het mannetje bezit van een territorium. Als dat nog een vrij gebied is is er geen probleem, maar als het territorium al bezet is kan dat tot gevechten leiden tussen de oude bewoners en de nieuwe valk. Het recht van de sterkste.

Als er een mannetje verdreven is zal het triomferende mannetje het vrouwtje voor zich proberen te winnen door haar prooi aan te bieden.

Is er een nieuw territorium afgebakend dan blijft het mannetje daar enige tijd in de buurt in de hoop op een vrouwtje. Vrouwtjes vestigen zich in de regel wat later in een bepaald gebied dan de mannetjes.

Vrouwtjes, de eerste jaars, zullen nadat ze door de ouders verdreven  zijn eerst gaan trekken en dan in dat proces meerdere locaties aandoen waar al paartjes verblijven.

Als ze dan een keuze heeft gemaakt zal ze daar het aanwezige vrouwtje proberen te verdrijven.

Dat is in Amersfoort in 2015 ook gebeurd. Toen heeft het huidige vrouwtje (1PF) het vrouwtje, dat we Sofie noemden verdreven. Sofie heeft op haar beurt weer een vrouwtje in Hilversum verdreven.

De koppeltjes blijven in principe bij elkaar. Tot dat er een overlijd of wordt verdreven.

Ze blijven ook constant in het gebied. Zo hebben ze verschillen hoge plekken waar ze graag zijn en de toren in de gaten kunnen houden.

Slechtvalken broeden van nature op hoog gelegen rots wanden. Ze maken geen nest. Op de toren hebben ze het eerste jaar ook gewoon op de omloop op de kale vloer eieren gelegd. Toen men dat in de gaten had hebben ze op de plek van de eieren snel een kist neergezet. De nestkast zoals die er nu is is later geplaatst en daar maken ze gretig gebruik van.

De betekenis van “slecht” is in dit geval afgeleid van het woord “slaan”.

Er zijn ook nog wat Latijnse termen, maar die heb ik nu even niet paraat.

Het is niet zozeer een afgeleide van de jachtmethode die ze gebruiken.

Als de kuikens worden geringd worden ook de meeste prooiresten uit de nestkast gehaald. Aan hand van die resten wordt er gekeken wat er zoal gegeten wordt en naar de hoeveelheid aan prooi. Dat wil ik geen onderzoek noemen, maar de mensen die de valken ringen maken daar wel aantekeningen van. Prooiresten die gevonden worden als de nestkast aan het eind van het seizoen wordt schoongemaakt worden gewoon verwijderd.

Dat je delen van of hele prooidieren op de omloop tegenkom is heel goed mogelijk.

De valken leggen op diverse plekken op de toren voorraden aan. Op de plekken die ze daar voor uitgekozen hebben leggen ze zowel nieuwe prooi als prooiresten neer

Daar maken ze dan weer gebruik van als het aanbod aan prooi minder is of als ze minder gelukkig zijn in het jagen. 9 van de 10 pogingen om een prooi te slaan mislukken namelijk.

Jan Noorman