Willem Jansz Blaeu


Portret van Willem Jansz Blaeu. Gravure door Jeremias Falck.


Blaeu werd geboren in of in de buurt van Alkmaar. Willem Jansz heette als klein kind nog geen Blaeu, want pas vanaf de jaren 1620 tooide hij zich op de titelpagina’s van zijn boeken met die naam. Zijn vader heette Jan Willemsz en diens vader Willem Jacobsz. De naam Blaeu was echter niet uit de lucht gegerepen, want grootvader Willem Jacobsz werd ook wel ‘Blauwe Willem’ genoemd. Naar de reden daarvan blijft het gissen.

Willem Jansz Blaeu vestigde zich in 1598/1599 in Amsterdam. Hij woonde en werkte op misschien wel de drukste plaats van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Waar zich tegenwoordig het Centraal Station bevindt, stroomde destijds de Amstel in het IJ. Het water liep door tot de Dam. Het huidige Damrak was nog niet gedempt en heette ‘Op ‘t Water’. Daar, aan de haven, hadden verscheidene cartografen, globemakers en instrumentmakers hun werkplaats en hun winkel. De drukkerij annex boekwinkel van Blaeu bevond zich ‘bij de Oude Brugghe’ dat wil zeggen schuin tegenover de tegenwoordige Beurs van Berlage, op de hoek van het Damrak en de Mandenmakerssteeg en heette ‘In de vergulde Sonnewyser’. In 1637 zou de drukkerij verhuizen naar een groter pand aan de Bloemengracht, in wat nu de Jordaan heet. Voor de verkoop van boeken, kaarten, globes en instrumenten bleef de winkel echter ‘Op ‘t Water’ gevestigd.



‘Blaeukabinet’ met Atlas Maior en stedenboeken, 1664