Vrouwen in mannenkleren

Jacobus Vermeij

Omstreeks het jaar 1808, zo vermelden historische archieven, neemt Jacobus Vermeij uit Schiedam zin intrek bij hospita Scheerder aan het Havik De kostganger meldt zich aan bij de plaatselijke schutterij, in die tijd verantwoordelijk voor de orde in de stad en voor de verdediging van Amersfoort. Vermeij schopt het in zijn bijna 30-jarige loopbaan tot korporaal. Na zijn overlijden ontstaat er rumoer over zijn ware identiteit. De erfgenamen van ene Geertruida van de Heuvel eisen dat de kist van Vermeij wordt opgegraven teneinde het lichaam te onderzoeken. Ze vermoeden dat hun tante Geertruida zich decennia lang voordeed als man en krijgen gelijk. De afleggers van de korporaal ontdekten het geheim, maar hielden het stil. Ze verklaarden later dat "deszelfs schaamdelen door een lederen riem met ene koperen gesp bedekt waren".

Pausin  Johanna

Minder dicht bij huis, maar beslist wereldschokkend was de ontmaskering van paus Johannes in 1099, De kerkvorst bezette bijna tweeënhalf jaar de pauselijke stoel toen hij midden in Rome bij het afstijgen van zijn paard een kind baarde. Volgens de overlevering werd La Papesse met haar voeten vastgebonden aan de staart van het dier en door een woedende menigte gestenigd, Johannes was volgens latere geschriften zo'n briljante en deugdzame wetenschapper dat de Romeinse kerk hem (haar) op het pauselijk schild hief Omdat de vliezen gebroken zouden zijn onderweg van de Sint Pater naar het Lateraan is de route altijd vermeden door haar opvolgers. Evenmin staat de ‘pausin’ vermeld in de catalogus van hellige pausen.

Piratenvrouw

Wie zich niet verhulde in mannenkleren, was piratenvrouw Anne de Graaf. Zij en haar man Laurens stonden aan het hoofd van een zeeroversbende, die omstreeks 1700 het ene na het andere Spaanse schip bevocht. Toen haar man werd getroffen door een kanonskogel, nam ze het bevel over en zwoer ze wraak. De van oorsprong Franse Anne ging volgens de overlevering voorop in de strijd tegen de Spanjaarden, maar werd gevangen genomen. In gevangenschap groeide ze vervolgens uit tot een legende. Ze werd uiteindelijk vrijgekocht door de Franse koning Lodewijk de Veertiende.