Het Plakkaat van Verlatinghe
Eerste pagina van het Plakkaat van Verlatinghe
Het Plakkaat van Verlatinghe, ook wel Acte van Verlatinghe, ondertekend te Den Haag op 26 juli 1581 conform het besluit genomen op 22 juli 1581 door een vergadering van de Staten-Generaal van de Nederlanden in 's-Gravenhage was de officiële verklaring van een aantal Nederlandse provinciën, waarin Filips II werd afgezet als hun heerser. Het kan dus worden gezien als de onafhankelijkheidsverklaring van de Nederlanden. Deze daad volgde op de Unie van Utrecht in 1579.
De Staten verklaarden dat hun vorst, Filips II, deze vrijheden en rechten had geschonden en verklaarden hem vervallen van de troon. Zijn troon werd verlaten verklaard.
Het revolutionaire besluit is in opdracht van de Staten-Generaal van overwegingen voorzien door de griffier van de Staten-Generaal, de ervaren jurist Jan van Asseliers. Aanvankelijk werd nog gezocht naar een vervangende vorst, maar niemand bleek in staat (volgens de Staten-Generaal) om de nieuwe heerser te worden. Het zou nog tot 1588 duren, een jaar na de Deductie van Vrancken, voor de Staten besloten als een republiek door te gaan.
De integrale tekst van het Plakkaat van Verlating / Verlatinghe, Juli 1581
